قدس آنلاین: وقتی نرخ بهره در اقتصاد پایین است و انتظار تورمی آن قدر بالاست که مردم تمایلی برای نگه داشتن ریال ندارند و دنبال داراییهای جایگزین هستند، نه فقط نرخ ارز بلکه قیمت سایر کالاها در سایر بازارها هم رو به فزونی میگذارد، بنابراین بخشی از عدم ایجاد ثبات در بازار ارز ناشی از تنشها و فشارهای تحریمی و تبعات ناشی از آن است.
در وضعیت آشفته اقتصادی، نه تنها ثبات از بازار و نرخ ارز میرود بلکه سایر بازارها هم از این مسئله تأثیر میپذیرند. روند افزایشی قیمت مسکن، خودرو، کالاها و خدمات نشان میدهد در شرایطی که انتظارات مردم از بازار مثبت نیست، نرخهای بهره هم کاهش و رشد نقدینگی بالا رفته و تحریمها روز به روز افزایش مییابد و صادرکنندهها ارز خود را برنمیگردانند، انتظار زیادی است اگر فکر کنیم یا منتظر باشیم که بازارها و نرخ ارز و قیمت سایر کالاها بدون هیچ تلاشی قرار است به تعادل برسد.
اینکه دلار به صورت نسبی روی زندگی ما تأثیر دارد موضوع درستی است اما به این معنا نیست که نتوان راهکارهایی برای کاهش تأثیرگذاری نرخ ارز بر سایر بازارها اندیشید. نخستین مسئلهای که دولت باید آن را حل کند، «تحریمها» است تا نااطمینانی کامل از بازار برداشته شود. بنابراین برای این موضوع باید کاری صورت داده شود، از سوی دیگر رشد نقدینگی نیز حتماً توسط دولت باید مدیریت، کنترل و مهار شود.
نقدینگی در حال افزایش و از سوی دیگر، عرضه پول خارجی به بازارها و متقاضیان کم شده است. وقتی ریال با سرعت زیاد تولید و خلق و از آن طرف پول خارجی کم میشود طبیعتاً ارزش ریال کاهش یافته و به تبع آن ارزش پول خارجی بالا میرود، پس دولت باید برای مهار رشد نقدینگی تا جایی که میتواند با استفاده از سیاستهای تشویقی و ترغیبی در صادرکنندگان انگیزه ایجاد کند تا ارزهای خود را به بازار برگردانند.
راه دیگری که میتواند بسیار مؤثر باشد، اما دولت تاکنون استفاده و بهره چندانی از آن به عمل نیاورده؛ بحث نرخ بهره است. بیشک در شرایط فعلی اقتصادی افزایش نرخ بهره میتواند به کاهش بسیاری از مشکلات اقتصادی کمک کند.
در واقع میل شدید مردم به اینکه نمیخواهند ریال نگهداری کنند را میتوان با افزایش نرخ بهره کم کرد. وقتی مردم شاهد به کارگیری سیاستی باشند که بازدهی مناسبی به ریال داده، یعنی مردم وقتی ببینند که اگر ریال و پساندازهای خود را به صورت سپردههای ریالی در بانکها نگه دارند، بازدهی قابل ملاحظهای دریافت میکنند این تمایل و میل شدید به اینکه ریال را به دارایی دیگری تبدیل کنند کاهش مییابد که این روش در شرایط کنونی تا حدودی مؤثر واقع میشود.
بنابراین در شرایطی که انتظار تورمی بالاست، اگر نرخ بهره افزایش داده شود میل تبدیل ریال به سایر داراییها به تدریج از بین میرود و بازارها از التهاب میافتند، همچنین ایجاد انگیزه در صادرکنندگان برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به چرخه ارزی کشور راهکار مهمی است که اگر اجرا شود مؤثر است یا بهتر بگویم اجرای همه این موارد به بهبودی اقتصاد بیمار کشور کمک میکند.
نظر شما